Według raportu „Zdrowie i ochrona zdrowia w 2023 r." przygotowanego przez Główny Urząd Statystyczny w 2023 roku udzielono 17,1 mln konsultacji online w podstawowej opiece zdrowotnej i 9,7 mln teleporad specjalistycznych. Stanowi to kolejno 9,5% i 7,4% wszystkich porad lekarskich. Pacjenci szukają oszczędności czasu i wygodnych rozwiązań – takich jak możliwość uzyskania zwolnienia lekarskiego bez wychodzenia z domu. Czy faktycznie uzyskanie zwolnienia lekarskiego (L4) online jest proste, szybkie, bezpieczne, a przede wszystkim legalne?
Z tego artykułu dowiesz się…
- Czym jest e-zwolnienie lekarskie (L4 online) i jak działa.
- Jak wygląda proces uzyskania L4 online krok po kroku.
- W jakich przypadkach lekarz może wystawić zwolnienie przez internet.
- Jakie są zalety i ograniczenia L4 online.
Przeczytaj także:
Czym jest zwolnienie L4 online?
L4 online (przez internet) to zwolnienie lekarskie wystawiane przez lekarza podczas porady telemedycznej, czyli konsultacji przeprowadzanej na odległość za pomocą telefonu lub internetu. Dokument potwierdza czasową niezdolność do pracy ze względu na stan zdrowia pacjenta oraz jest podstawą do uzyskania wynagrodzenia lub zasiłku chorobowego.
L4 to potoczne określenie na dokument ZUS ZLA, czyli zaświadczenie lekarskie o czasowej niezdolności do pracy albo o konieczności osobistego sprawowania opieki nad chorym członkiem rodziny. Wzięło się ono z oznaczenia dawniej stosowanego formularza.
Od 1 grudnia 2018 roku wszystkie zwolnienia lekarskie – zarówno te wystawiane podczas teleporady, jak i wizyty stacjonarnej – mają formę elektroniczną. Lekarze nie wydają już papierowych dokumentów (na życzenie można otrzymać wydruk z systemu).
W Polsce elektroniczne zwolnienia funkcjonują w ramach systemu PUE ZUS (Platforma Usług Elektronicznych Zakładu Ubezpieczeń Społecznych). To platforma, która umożliwia szybkie i sprawne przekazywanie dokumentów pomiędzy lekarzem, pacjentem a pracodawcą.
E-zwolnienie jest jednym z naturalnych kroków rozwoju telemedycyny w Polsce. Bardzo dynamiczny postęp obserwuje się od 2020 roku, gdy wraz z wybuchem pandemii dostęp do tradycyjnych wizyt w gabinecie był mocno ograniczony. Polacy korzystają z teleporad w zakresie specjalistycznej i podstawowej opieki zdrowotnej (POZ) – zarówno w ramach Narodowego Funduszu Zdrowia (NFZ), jak i w sektorze prywatnym.
Telemedycyna stała się codziennością polskiej opieki medycznej. Dane z badania „Telemedycyna oczami Polaków” pokazują, że opieki telemedycznej skorzystało już 83% obywateli, a 40,2% z nich sięga po taką formę konsultacji raz na kilka miesięcy.
L4 przez internet ma taką samą moc prawną, jak dokument wystawiany przez lekarza podczas tradycyjnej konsultacji w gabinecie lekarskim. Podczas teleporady lekarz rozmawia z pacjentem i na podstawie wywiadu medycznego ocenia jego stan zdrowia. Jeżeli istnieją ku temu wskazania medyczne, wystawia zwolnienie lekarskie. Dokument automatycznie trafia do systemu ZUS, gdzie jest widoczny dla pracodawcy.
Jak uzyskać e-zwolnienie krok po kroku?
Proces uzyskania L4 online jest szybki, prosty i bardzo intuicyjny. Przebiega w 5 krokach:
Wypełnienie formularza medycznego
W celu otrzymania zwolnienia lekarskiego przez internet konieczne jest wypełnienie formularza medycznego. Należy podać formę zatrudnienia i NIP pracodawcy oraz opisać swoje dolegliwości i ważne informacje dla lekarza. Można także załączyć plik z wynikami badań lub historią choroby.Wypełnienie formularza z danymi osobowymi
Wymagane jest podanie następujących danych: imię i nazwisko, e-mail, numer telefonu, PESEL, adres zamieszkania i pobytu podczas zwolnienia. Podane informacje są odpowiednio chronione i wykorzystywane tylko w celu udzielenia teleporady.Dokonanie płatności
Płatności za wizytę można dokonać online (np. przy pomocy BLIKa lub banku internetowego).Wizyta online
Po zapoznaniu się z formularzem medycznym lekarz kontaktuje się z pacjentem telefonicznie lub poprzez wideorozmowę. Podczas konsultacji przeprowadza szczegółowy wywiad i ocenia stan zdrowia, podejmując decyzję dotyczącą ewentualnej diagnostyki (wystawienie skierowania), leczenia (wystawienie recepty) oraz zwolnienia L4 (jeżeli lekarz uzna, że są wskazania do jego wystawienia). Należy mieć przy tym świadomość, że nie wszystkie dolegliwości wymagają przeprowadzenia dodatkowych badań, stosowania leków czy uniemożliwiają pracę zawodową.Wystawienie zwolnienia lekarskiego (L4)
L4 trafia automatycznie na platformę ZUS PUE i do pracodawcy.
W jakich przypadkach można skorzystać z L4 przez internet?
Lekarz decyduje o wystawieniu zwolnienia lekarskiego, jeżeli stwierdza niezdolność do pracy ze względu na zły stan zdrowia pacjenta lub członka rodziny pozostającego pod jego opieką (np. L4 z powodu choroby dziecka). Dokument jest wydawany wyłącznie po przeprowadzeniu badania i zapoznaniu się z ewentualną dokumentacją (np. załączonymi wynikami badań laboratoryjnych).
Jeżeli lekarz uzna to za zasadne, L4 może być wystawione w następujących stanach:
infekcje górnych dróg oddechowych (m.in. przeziębienie, grypa, angina, COVID-19, ostre zapalenie zatok),
dolegliwości ze strony układu pokarmowego (m.in. zatrucie pokarmowe, biegunka),
przewlekłe bóle (m.in. migrena, bóle mięśni, bóle kręgosłupa rwa kulszowa),
problemy natury psychicznej (m.in. przewlekły stres, złe samopoczucie i zmęczenie, epizod depresji, zaburzenia lękowe, wypalenie zawodowe),
zaostrzenie choroby przewlekłej.
Zgodnie z raportem o absencji chorobowej opracowanym przez ZUS od stycznia do końca lipca 2024 roku lekarze najczęściej wystawiali zwolnienie lekarskie z powodu niezdolności do pracy na skutek chorób układu szkieletowego i tkanki łącznej, czyli m.in. bólu pleców, dyskopatia czy chorób zwyrodnieniowych. Na drugim miejscu znalazły się urazy i zatrucia, a na trzecim zdarzenia związane z ciążą, porodem i połogiem.
Należy pamiętać, że nie zawsze możliwe jest wystawienie e-zwolnienia. Niektóre choroby wymagają przeprowadzenia badania fizykalnego, badań laboratoryjnych z krwi lub badań obrazowych. Lekarz podczas konsultacji online nie ma takiej możliwości, dlatego konieczna może być wizyta w gabinecie lekarskim. Niezwłoczna porada stacjonarna jest wskazana również m.in. przy mocno nasilonych objawach, znacznym pogorszeniu samopoczucia czy zmianie charakteru dolegliwości przy chorobie przewlekłej.
L4 online przysługuje pracownikom zatrudnionym na umowę o pracę lub zlecenie oraz osobom samozatrudnionym, które regularnie opłacają składki na ubezpieczenie chorobowe.
Zalety i ograniczenia L4 online
Możliwość uzyskania zwolnienia podczas konsultacji lekarskiej online wiąże się z szeregiem korzyści dla pacjentów. Wśród najczęściej wymienianych zalet są:
Wygoda – zwolnienie z pracy można uzyskać bez wychodzenia z domu,
Oszczędność czasu – cały proces od rejestracji do wystawienia L4 przez internet zwykle trwa zaledwie kilkanaście minut,
Brak konieczności stania w kolejkach – czas oczekiwania na konsultację online jest krótki, a spotkanie z lekarzem odbywa się tego samego dnia,
Bezpieczeństwo – teleporada ogranicza ryzyko zakażenia w sezonie największej zachorowalności na przeziębienie i grypę lub w czasie pandemii,
Dostępność – specjaliści są dostępni od wczesnych godzin porannych do późnego wieczora,
Pełnoprawny dokument – zwolnienie elektroniczne wystawione podczas konsultacji online ma moc prawną i jest w pełni legalne,
Automatyzacja – zwolnienie L4 trafia automatycznie do pracodawcy poprzez system ZUS PUE,
Możliwość uzyskania każdego rodzaju zwolnienia – podczas konsultacji online można dostać L4 z powodu własnej niezdolności do pracy, jak i zwolnienie opiekuńcze czy zwolnienie z datą wsteczną (jeżeli możliwe jest zweryfikowanie, że dolegliwości występowały już przed datą badania; zwolnienie z datą wsteczną może być wystawione na maksymalnie 3 dni wstecz – w uzasadnionych przypadkach wyjątek stanowi L4 od lekarza psychiatry).
Zwolnienie online ma również swoje ograniczenia. Podczas teleporady lekarz opiera się tylko na wywiadzie medycznym i nie ma możliwości przeprowadzenia badania fizykalnego czy testów diagnostycznych. Należy pamiętać, że w uzasadnionych przypadkach lekarz może odmówić wystawienia L4 przez internet i skierować pacjenta na konsultację stacjonarną.
Co jest potrzebne, aby uzyskać zwolnienie lekarskie online?
Aby otrzymać zwolnienie lekarskie online, należy przygotować:
numer PESEL,
NIP pracodawcy,
dostęp do konta PUE ZUS (w przypadku płatników składek),
listę objawów oraz ewentualną historię choroby (np. wypis ze szpitala, zaświadczenie od lekarza prowadzącego, wyniki przeprowadzonych wcześniej badań),
listę przyjmowanych leków.
Ważne
Bardzo ważne jest stabilne połączenie internetowe oraz ciche i komfortowe miejsce umożliwiające swobodną rozmowę z lekarzem.
Anna, 20-letnia mieszkanka Warszawy, jest zatrudniona na umowę o pracę i pracuje zdalnie jako specjalistka ds. marketingu. Od kilku lat cierpi na migreny, którym towarzyszą światłowstręt, mdłości i ogólne osłabienie. Pewnego poniedziałkowego poranka Anna obudziła się z bólem głowy i zdała sobie sprawę, że nie jest w stanie tego dnia pracować. Postanowiła skonsultować swoje dolegliwości z lekarzem. Ze względu na nieprzyjemne objawy utrudniające podróż do przychodni, umówiła się na konsultację online.
Anna wypełniła krótki formularz na platformie telemedycznej opisujący objawy i historię choroby oraz wskazała, że celem wizyty jest uzyskanie L4 online. Całość zajęła jej zaledwie kilka minut. Tego samego dnia odbyła rozmowę telefoniczną z internistą.
Po przeprowadzeniu wywiadu podczas konsultacji online lekarz stwierdził, że Anna potrzebuje kilku dni odpoczynku, aby zregenerować siły i wrócić do pełni zdrowia. Specjalista zalecił stosowanie leków, na które wydał receptę oraz unikanie pracy przed ekranem i ograniczenie bodźców. Poinformował także o konieczności konsultacji z neurologiem, gdyby zwiększyła się częstotliwość migren. Anna otrzymała zwolnienie lekarskie online na 3 dni.
Dzięki konsultacji online Anna uzyskała potrzebne wsparcie bez konieczności wychodzenia z domu, co w jej przypadku było dużym udogodnieniem i bezstresowym rozwiązaniem.
Potrzebujesz zwolnienia lekarskiego?
Nie musisz iść do przychodni. Porozmawiaj z lekarzem przez telefon, opisz swoje dolegliwości i uzyskaj kwalifikację do wystawienia elektronicznego L4.
Najczęściej zadawane pytania
Główne wnioski
- Lekarz może wystawić L4 online podczas teleporady (rozmowy telefonicznej lub wideorozmowy) po zebraniu wywiadu medycznego i zapoznaniu się z historią choroby.
- Zwolnienie lekarskie wystawione przez internet jest w pełni legalne i bezpieczne. Dokument wydawany jest przez lekarza posiadającego czynne prawo do wykonywania zawodu.
- Szybkie L4 online to nowoczesne i wygodne rozwiązanie dla osób, które chcą otrzymać zwolnienie z pracy bez wychodzenia z domu.
- Aby otrzymać zwolnienie online, możesz skorzystać z usług telemedycznych kliklekarz.pl. Cały proces od rejestracji do otrzymania niezbędnego dokumentu zajmuje mniej niż 15 minut.
